قلعه قديمي هنجن

قلعه هنجن به صورت دژي استواربر روي تپّه اي که از يک سو به خود روستا و از سوي ديگر بر باغها وکشتزارهاي اطراف آن مشرف است قرار داردو مساحت آن تقريباً بالغ بر 2600 متر مربع مي باشد . معماري اين بنا به دوره صفويه وقاجار يه نسبت داده شده است.ولي عده اي قدمت خود اين بنا را دوراني پيش از اين دودوره بيان نموده اند . درب ورودي اين قلعه قديمي ، چوبي با روکش آهني مي باشد که اين روکش هاي به وسيله ميخهاي بزرگ ضخيم بر روي اين درب نصب شده و به علّت بيشتر بودن طول ميخها نسبت به ضخامت درب ، بعد از نصب شدن اين روکش هاي آهني اضافه ميخها را در پشت درب خم مي کردند تا دشمن نتواند با برداشتن اين روکش ها ي آهني به داخل قلعه نفوذ کند . تعداد طبقات اين قلعه قديمي و کهنه با در نظر گرفتن زير زمين آن به 3تا 4 طبقه ميرسد که طبقات رويي آن بر اثر گذشت زمان تخريب شده و از بين رفته است                                                                                             

معماري داخل بعضي از اتاقها ي اين بنا نيز به دوران صفويه نسبت داده شده و از سنگ وخشت ساخته شده است . نکته اي که در اينجا قابل ذکر است اين مي باشد که اين خشتها با آب دير شسته مي شوند و اين خصوصيت بخاطر اين است که شنهاي درشت همانند سنگريزه با گل رس در زير نور آفتاب پخته شده وجدا کردن اين خشتها به آساني امکان پذير نمي باشد . سقف بعضي از اتاقها به صورت خشتهاي ضربي و برخي چوبي بوده است . اتاقهاي اين بنا داراي دو نوع درب مي باشد ، يک نوع درب اتاقهايي است که در همکف و زير زمين قرار دارند که اين درب ها يک لنگه با قفلهاي چوبي به نام ((کُلون )) که همان پشتبند درب مي باشد ساخته شده است و نوع ديگر اين درب ها ،درب هايي است که در اتاقهاي طبقات فوقاني نصب شده است با اين خصوصيت که اين درب ها دو لنگه و داراي قفلهاي چوبي و آهني مي باشند . ارتفاع ديوارهاي قلعه تقريباً10متر است و مرتفع بودن اين ديوارها به اين دليل است که در هنگام جنگ دشمن نتواند به راحتي به داخل آن راه پيدا کند . لازم به ذکر است که در قسمت زيرين اين قلعه يک راه زير زميني يا با بياني ديگر تونلي حفر گرديده که طول آن حدوداً 250متر مي باشد که در اواسط ، راه به دو قسمت تقسيم مي شود که يک راه آن به سمت مکاني به نام ((کشوره))، (محلي در هنجن) وراه ديگر آن به سمت مکاني به نام ((بَرهُلِ))، (نام  گذري در کنار قلعه هنجن) کشده مي شود .( راه اول راه خروجي بوده است که از اين راه براي رساندن خبر ويا کسب اطلاعات از سوي دشمن استفاده مي کردند وراه دوم راهي راهي براي آوردن آب از مکاني به نام ((کومه بَرهُلِ)) براي اهالي روستا بوده است و سر چشمه اين آبها از آب قنات ((درب گنبد)) مي باشد ). بعد ها که امنيت در ده برقرار گرديد اين قلعه به انبار تبديل شد و قسمتهايي از آن براي نگهباني از قلعه شد . اما در زمان نا امني بيشتر به عنوان پناهگاهي براي اهالي روستا به کار مي رفت . مدت زماني است که اداره ميراث فرهنگي ،صنايع دستي و گردشگري شهرستان نطنز مشغول به مرمّت بازسازي اين قلعه تاريخي مي باشد وتا کنون حدود 5تا 8 درصد از اين بناي تاريخي مرمّت شده و در داخل قلعه نماي سنگي وديوار کاهگلي به کار رفته است

منبع: وبلاگ هنجن ما