شعری از سيد شمس الدّين حسينى برزى در وصف روستای برز

برز

اى   برز  اى  غنوده   به  دامان  كوهسار

اى جلوه ات فزون شده از آب چشمه سار

خواهم كنم به  وصف  تو آغازى از سخن

جويم  مدد  ز حق  كه  شمارم  يك از هزار

 ***

اول    حدود اربعه ات   مى كنم     بيان

خوش در ميان درّه و كوهى تو  در حصار

اندر     شمال     قلّه ى    هيمند  سر فراز

پر  بر گشوده   همچو  عقابى   گه  شكار

***

آبشخورى    و   مرتع   زيبا    كنار آن

پر آب  و بوته  و گياه ، مسمّا به دينمار

لب اشتر است ولَشتر ووَردشت ولاچيان

باران  و  سيل كرده به رخسارشان شيار

***

آن گه جنوب تخته سركل وسرسول و پشت لا

كروند  و سور  و حوض  شفا بخش   آب مار

از غرب ، قريه طره مشرِف  به  باغ  و  دشت

كمجان به  شرق ، ذيل  تو جا كرده  اختيار

 ***

ياد    از   محلّه هاى      قديميت    مي كنم

بالا ده  و  ميان ده  و   پچّاد    و   پا چنار

گِريند  و تودِه       و   دَر هربا و   پَل مويز

بَرلا    و  عابدان    و   در كوره  در حصار

***

نام   از  باغ   و  دشت  بگويم   فزون شود

ناچار    مى كنم   سخنم   را   به   اختصار

سرسول   و  دشت مرشد   و   استخر بنگله

كاكون   و  درّه پَدره  ،   رود  و   گزكَمار

***

كَفتاره  و پَلَته  و  تى تيش  و  زاديان

لاجاره  و  ممئوئى  و   ميرانه   پاگدار

شهره  شده  نطنز  به  لطف  گلابيت

بايد رهين بود به تو زين كسب اشتهار

***

اهدا نموده اى تو به هر شهر و هر ديار

بادام   و گردو   و  انواع    خشكبار

از  ميوه ها  هر چه بكارى   ثمر  دهد

آلوى زرد  و  قيسى  و  انگور  آبدار

***

صيفى اگر به خاك تو كارند  بر دهند

سبز وشكيل وگل به از بوته ى  خيار

اشجارت از بلندى قامت قيامت است

بيد   و  كبوده   و  تبريزى   و  چنار

***

اين ها كه گفته ام  همه شد  مطلع  بيان

يك  از  هزار  گفته  نيايد   دراين  شمار

چون خاك توست مشهد شهزادگان دين

بر خود  ببال برز  از  اين  عزّ  و افتخار



بهر  حمايت   سه تن   از  نسل بوتراب

جمعى ز  ساكنين  نوكرند  و جان نثار

از   ميهمان  حمايت  جانانه  كرده اى

چون  شير  در  مقابل  حكام   نابكار

مدفون  شدند  در كفت  زبده مردمى

اشخاص  با فضيلت  و  ايمان  و اعتبار

خالى  نبوده اى  تو  ز  مردان   با هنر

زين  مدّعا  دليلى  بسى  هست آشكار



آن    منبر    بلند   و   عظيم   منبّتت

نه  قرن  پيش  ساخته   نجّار   اين ديار

بست  است  مسجد مست تو  از قديم

آثارى  از  گذشته ى   پيران   هوشيار



بر گِرد  مسجد  است  درختان سالدار

خاصه چنار لنگه  و  آن هيبت  و وقار

جاي تأسّف است كه ايوان و مدخلش

آسيب سخت ديده و داده ز كف مهار



تالار، خود نشانه اى از عهد باقر است

دستور  مرد شاعر  و خلد  آشيان قرار

ديگر    عمارتين    و    بناى   مجلّلش

يادى  ز ميرابوالمعالى  و  اولاد  آن  تبار



جزئى بناكه مانده از آن حوضخانه است

هشتى  با شكوهِ  پر  از نقش  و  پر نگار

زحمت كشيده اند همه ى  اهل   اين ديار

بر   پا    نموده اند    بناها    به   يادگار



لطف  طبيعت  اَر چه  تو  را  شامل آمده

گاهى سبكسرى كند  اين چرخ كج مدار

باران كه  رحمت است گهى نعمت  آورد

در بسترگل است  گهى  جاى  پاى  خار

از   آوَغوز   سيل   عظيمى   روانه   شد

بستر يكى يمين شد و  وان  ديگرى  يسار

در كام  خود  كشيد  دو مرد و چهار زن

چاره   نبود   بهر  كسى  جز  كند   فرار



ويرانه كرد  خانه و كاشانه  را  عجيب

بر پاى  خود  نماند  يكى  سرپناه  و دار

گرمابه ها، مسجدو مكتب ، خراب شد

تنهابه جاى ماند آنچه كه داشت دركنار



پرسنگ ولاى گشت همه باغ ودشت تو

از  ريشه  كند  و  برد  درختان   باردار

احشام نيز طعمه ى  سيلاب  و آب شد

از گاو ميش  و برّه  و  مركوب  راهوار



شد  هاله اى  ز غم به رخ ساكنين پديد

هر يك به آه  و ناله  و چشمان  اشكبار

خانه خراب است وباغ خراب است ودل خراب

بعضى   به   حالتى  كه   نمايند   انتهار



تاريخ  سيل  سى  و يكم  زان  ماه  تير

سيصد با  هزار و پنج  در هفت بر شمار

ناگه  اميد   بر  دلشان   زد   جوانه اى

كردند    طبيعت   سرسخت    كارزار



از  همّت   بلند   عزيزان   دوباره   شد

آباد  و  بر قرار  ز  تصميم  و  پشتكار

برخاستند مرد و زن  و پير  و هم جوان

پاك و تميز كرد و زدود از از رخت غبار

هم  مسجد  و حسينيه   از نو   بنا نهاد

حمّام   و  مدرسه   كاريز   و   جويبار

اشجار  نو   به   بر  و  باغ  بر  نشاند

سيب و هلو و گردو بر گردشان حصار



چندى بدين  روال  چو بگذشت  آفتى

آمد پديد  و گشت بسى دور از انتظار

آن عشق وشوروشوق مبدّل به يأس شد

جامت شكست وريخت مى،نشئه شدخمار



آن سادگى و لطف و محبّت ضعيف شد

آز و طمع  فزون  شد ، معبود شد دلار

قوت هميشگى كه بود نان گرم  و داغ

نانواى  ده نپخت  و دمر كرد  آن تغار



آش حليم   و كاچى  و شولى و اشكنه

ديگر  كسى  نديد  سر  سفره ى  نهار

اشجار  بى ثمر شد  و ديوار ها  خراب

يا باير و تهى ست  زمين يا كه مرغزار



بهر  زيارت   تو  اگر   بخت   يار  شد

آرم   زشهر  ميوه  و آجيل  و خواربار

نيروى كار ترك وطن كرد و شد غريب

بر جاى ماند  پيرزن  و عدّه اى  صغار



شد زندگى مدرن وتجمّل به رسم غرب

توليدمان همان كه بد ازعهدسنگ و غار

اى خر سوار  هر چه  بتازى  نمى رسى

برگرد پاى آن كه به موشك شده سوار

شش  اسبه  رفته  قافله  و مانده ايم  ما

برخيزودوركن زخوداين عيب وننگ وعار

طرحى زنو در افكن بشتاب  اى رفيق

تا بيش  از اين  عقب نمانى  ز روزگار



توليد هاى  نو  تو  به   بازار  عرضه  كن

علم است زندگى  و تلاش است  و ابتكار

اى هم وطن ،وطن به تومحتاج گشته است

دست كمك  به  مام  وطن  زاستين  برآر



«در كار خير حاجت هيچ استخاره نيست»

بر  پاى  خيز  و  همّت  و  مردانگى  بيار

اى برز زنده مانى  و  جاويد  و  برقرار

شاداب  و سر فراز  و  توانا  و  كامكار

برزى دوباره برز به سامان خود رسد

با عزم جزم و كوشش و توفيق كردگار