لباس محلي مردم ابيانه

پوشش زن و مرد ايراني از جمله مسايلي است كه از دوران باستان در ايران داراي  اهميت بوده و در شرع مقدس اسلام نيز برآن تأكيد بسيار شده است. پوشش  ايراني از ابتداي تاريخ باستاني اين كشور تا كنون دست خوش تحولات جدي  نشده و مفهوم پوشش از زمان باستان به اين سو در فرهنگ ايراني حفظ شده  است. بررسي پوشاك از اين لحاظ اهميت دارد كه مي توان اطلاعاتي دررابطه  باسير تحول تاريخي، زيبا شناسي، اعتقادات، طبقات اجتماعي و پيشرفت  صنعت به ويژه نساجي و پارچه بافي يك قوم يا تمدن كسب كرد.

به طوركلي عوامل موثر بر فرم لباس ها درجوامع مختلف عبارتند از:
1- شرايط جغرافيايي و محيطي و آب و هوا
2- نحوه زندگي و اسكان و اوضاع اجتماعي
3- جنگ ها و اوضاع سياسي و نوع حكومت
4- شرايط و اوضاع اقتصادي و پيشرفت هاي تكنولوژي
5- اعتقادات مذهبي و آداب و رسوم
6- نظام طبقاتي حاكم بر جامعه
7- روابط فرهنگي، اقتصادي و سياسي با سرزمين هاي مجاور

روستاي ابيانه که امروز به يکي از محبوبترين نقاط توريستي ايران تبديل شده است و معمولا مجموعه عکسي از ايران بدون تصاويري از ديوارهاي مشهور سرخ رنگ و زنان محلي پوش آن کامل نيست، پيشينه اي بسيار کهن تر از آنچه تصور مي کنيم دارد. 

لباس اهالي ابيانه منحصر به فرد است. پوشاك مردان ابيانه عبارت بوده از كلاه نمدي، قبا، زيرپوش قبا، شال كمر، تنبان گشاد از كرباس يا متقال، گيوه محلي و پوشش زمستاني كمرچين يا سرداري، كفش چرمي، شنل ترمه اي، كلاه كله قندي دست دوز وعرقچين همراه با روقبا و آرخالق (نوعي جليقه) كه در حال حاضر در لباس محلي مردان تنها تنبان گشاد باقي مانده است.

پوشاك زنان نيز شامل چارقدي از پارچه گلدار مربع شكل به ابعاد 5/1 - 2 متر است كه سرو گردن و سينه ها را بخوبي مي پوشاند ، پيراهن گشاد با يقه و چاك‌هاي آرايش ده از پارچه گلدار، و تنبان يا شليته است كه حدود 10 تا 15 متر پارچه مشکي در آن به کار رفته  و جامه‌اي پرچين بوده و ازكمر تا پايين زانو را مي پوشاند. درهواي زمستاني به اين لباس آرخالق زنانه يا  نيم تنه مخملي و روسري چهارخانه اي بر روي چارقد اضافه مي شود.

هر چه بر سن افراد اضافه مي شود رنگ لباس‌ها به تيرگي مي گرايد. اوج اين تشخيص در اختلاف رنگ لباس دختران و زنان ديده مي شود. دختران اکثرا جوراب‌هاي رنگ روشن و روسري با گل‌هاي قرمز مي پوشند، اما زنان جوراب‌هاي تيره و روسري با گل‌هاي سرمه‌اي بر سر مي‌کنند.

در ابيانه زنان سياه نمي پوشند، حتي در مراسم عزاداري با لباس هاي رنگي محلي  شرکت مي کنند. لباس‌ها بين 80 تا 150 هزار تومان قيمت دارند. اهالي ده اعم از تحصيل کرده و کم سواد و پزشک و... در بازگشت به ده خود را ملزم مي دانند که لباس محلي خود را بپوشند.