پائيز برگ ريز هزار رنگ ، بي درنگ بر درب ميکوبد ، زرد باد فصلي ، مَست کنان درختان را بي مهابا " لالايي " مي خواند ...
قِژقِژ ِ باد ِ نيم بَست ِ سرد پائيزي ، شلاقي يخ بر گُرده تابستان تموز مي نوازد ...
خاطرات " آبتني " و " گِل بازي " کودکانه با مشقهاي تازه ِ شبانه نبردي دارند بَس ديرينه ...
اطاق مکتب و درس با کُنجي خلوت و دنج ، فريادي با يادگاري ازصداي " تَرکه انار " را " هجّي " ميکند ...
کتاب و درس و کاتب با نانوشته هايي از دود و گر يه بر دفتري سفيد از قلم هاي" سرکرده ِ "با تيغ ، خوشبختي ها را صدا مي زند ...
برداشت ها بر حاصل وکشت و تلاش با روزهاي تنگ و باريک در گريزي هرساله ، آوازي نو مي خوانند ...
بذر افشاني و " برگ روبي " در " کَلاو " هاي کاشته شده و آب داده ، خواب زمستاني را مي فشانند ...
آري ...
سفال هاي گندم و جو بر چوم ها خلاصي يافته ...
سيب هاي زميني اين گوي هاي زرين ِ " ميون آب " خورده ، زردک هايي از شمش طلا جملگي " دَر کرده " و " قراره " بسته در
انبارها ، جاي خوش نموده بهر قوتي وشايد فروشي چند ...
سيب هاي درختي بر " بارجومه " هاي " لول " واچيده ...
گلابي هاي آبدار بر " کلاه " هاي چوبي بَرکشيده ...
انگورهاي " شاووني " و دانه سياه بر " بَره ها " واگذاشته ...
دانه هاي گندم و جو از بهر کشت سال بعد ، همه کاشته شده و " مُهر کرده " ...
" برگ رووه " هايي از " تيغال سفيد " با ساقهاي " بيد بسته " در دستان مادران رنج ديده ...
خِش خِش کنان " کادونها " را پُر از خوراک دام ها مي کنند و ...
جوي ها و کوچه باغ ها را بستري از نظافت و زيبايي و شکوه ...
در پايان فصل پائيز ، کارها يکي يکي روبه پايان است ، فصل فصل بيکاري ، نوبت نوبت " لودري " ها شده ...
از يک تا سه گوسفند " پرواري " را به سلامتي سال سپري شده و وامانده ، ذبح مي کنند ...
تا قوتي در فصل برف و يخ باشد و صفايي بر وجود و سجودي ديگر ...
شقّه هاي گوشت را در اتاقي خنک بدور از دسترسي ، آويزان کرده تا رطوبتش جمع شود ...
چند روزي سفره ها ، رنگين تر از روزهاي قبل ميشود ...
نهار و شام روز هاي اول و دوم " نون خورشتي " از دل وجگر يا " قليه فوتي " با نون " آبرويه " و " اول تنور" بر جمعي گرم و مهربان ...
نهار و شام روز سوم با غذاي " گيپابدجه " با ديزيي بر تنوري ...
با کله پاچه و سيراب و شيردون ، با نون " قلمبه اي " و " ميون تنور " برجمعي پُر نور ...
ملافه اي " شيد " مي کنند ، " تخته َبل بري " را در ميان آن استوار ميکنند ...
گوشتهاي باد خرده سه روز قبل را خرد ميکنند ، در سه قسمت مجزا ...
وخرد کردن استخونهاي قلم و دنده ها و " بند کردن " در پستوي خنک بهر " آشي و آبي " ...
روز چهارم شور پخت قرمه آغاز ميشود ، اين جشن پائيزي و اين دورانديشي از جنس تلاش ...
روز روز اجاق و ديگ و دود و کُنده و آتش و قرمه ي چند ...
ابتدا " دُمبه ها " و " پي ها " را خرد کرده شسته و تميز ، در " ديگچه اي " بر سر اجاق هيزمي برسه پايه آهني " بار " ميگذارند ...
تا روغني چند در آبکشي مسي ، " چِک چِک " کنان جمع شود ...
همزمان گوشت هاي " چربي دارو لا بلا " را خرد کرده در" ديگي " بزرگتر بر سر اجاق ، با " تَرَجومي" چند در حال جوشيدن وپخت ...
گوشت هاي قرمز ِ " حَب حَب " شده ، جدا در ظرفي شسته و آماده ، با گذشت زماني چند ، به ديگ دوم اضافه مي کنند ...
با شعله اي کم " پِل پِل " کنان مي پزد و نقشي بس زيبا و خاطره انگيز مي گيرد ...
وباز بخشش و دوستي و سُفره اي از صميميت دوباره ...
کاسه هايي " گِلي " و لعابدار يا چيني گل قرمز ، با ناني " چهار تا " در کف آن ...
با دو ملاقه " قرمه اي " روي آن ، بهر همسايه و دوستان ديگر و يا فرزنداني در غربت تنهايي ...
وصد البته ...
الباقي قرمه ها در " تَقَره اي " گِلي از لعابي " فيروزه اي " با " مُهر مومي " از روغن " ماسيده " قرمه ...
تقره هاي قرمه رزقي بود بر حيات و تلاش با " لِکّ و لِکّي " چند ، در زمستاني پر برف و سرد با زيستني سراسر شورو اميدو عشق ورزي ...
و قوت آبگوشتي و حليم و کاچي چند ، " پايه جان " ...
"برف و سرما باعث نگهداري قرمه مي شد بدون يخچال و فريز "
با ميهماني و فصل خاطره ها بر...
ضيافتي از نهار با " قليه ماشي " با پياله اي " قرمه " بهر پُلوي چند روزه ...
" آشي " با قاشقي " قرمه" زينت ميگرفت و جلوه اي بس " مُقوي " ...
يا " تاس کبابي " و " کالجوشي " و " اشکنه اي " وشايد " دَم پختکي " با پشتوانه اي از " قر مه اي " چند ...
و يا " کاچي " زُرَّک و ارزن و يا " شولي " با آرد قرمز ، با ملاقه اي " قرمه " از " تَقَره " نياز...
و شايد ضيافتي از شام بر " حليم جو يا گندم " ، " پوس وَتّه " و " آش ترشي " يا " گيپابدجه " و بَسّ و بقايي از قاشقي " قرمه "
بر سفره ي سراسر سادگي و سلامتي ...
بعد از گذشت فصل زمستان ، تقره هاي قرمه گاهي تا شصت روز بعد از بهار مي ماند و قوتي بود چند ...
واما ...
برف و کولاکي از پند ... بر گُدُار و پشت بامي از چند ...
« با اميدي دوباره بر باز سازي اين جشن پائيزي " اجدادي " و پِِل پِِلي بر سر اجاق و ديگ قرمه و ناني گرم بر تنوري گِلي »
فرستنده : اکبر چهرزاد
قِژقِژ ِ باد ِ نيم بَست ِ سرد پائيزي ، شلاقي يخ بر گُرده تابستان تموز مي نوازد ...
خاطرات " آبتني " و " گِل بازي " کودکانه با مشقهاي تازه ِ شبانه نبردي دارند بَس ديرينه ...
اطاق مکتب و درس با کُنجي خلوت و دنج ، فريادي با يادگاري ازصداي " تَرکه انار " را " هجّي " ميکند ...
کتاب و درس و کاتب با نانوشته هايي از دود و گر يه بر دفتري سفيد از قلم هاي" سرکرده ِ "با تيغ ، خوشبختي ها را صدا مي زند ...
برداشت ها بر حاصل وکشت و تلاش با روزهاي تنگ و باريک در گريزي هرساله ، آوازي نو مي خوانند ...
بذر افشاني و " برگ روبي " در " کَلاو " هاي کاشته شده و آب داده ، خواب زمستاني را مي فشانند ...
آري ...
سفال هاي گندم و جو بر چوم ها خلاصي يافته ...
سيب هاي زميني اين گوي هاي زرين ِ " ميون آب " خورده ، زردک هايي از شمش طلا جملگي " دَر کرده " و " قراره " بسته در
انبارها ، جاي خوش نموده بهر قوتي وشايد فروشي چند ...
سيب هاي درختي بر " بارجومه " هاي " لول " واچيده ...
گلابي هاي آبدار بر " کلاه " هاي چوبي بَرکشيده ...
انگورهاي " شاووني " و دانه سياه بر " بَره ها " واگذاشته ...
دانه هاي گندم و جو از بهر کشت سال بعد ، همه کاشته شده و " مُهر کرده " ...
" برگ رووه " هايي از " تيغال سفيد " با ساقهاي " بيد بسته " در دستان مادران رنج ديده ...
خِش خِش کنان " کادونها " را پُر از خوراک دام ها مي کنند و ...
جوي ها و کوچه باغ ها را بستري از نظافت و زيبايي و شکوه ...
در پايان فصل پائيز ، کارها يکي يکي روبه پايان است ، فصل فصل بيکاري ، نوبت نوبت " لودري " ها شده ...
از يک تا سه گوسفند " پرواري " را به سلامتي سال سپري شده و وامانده ، ذبح مي کنند ...
تا قوتي در فصل برف و يخ باشد و صفايي بر وجود و سجودي ديگر ...
شقّه هاي گوشت را در اتاقي خنک بدور از دسترسي ، آويزان کرده تا رطوبتش جمع شود ...
چند روزي سفره ها ، رنگين تر از روزهاي قبل ميشود ...
نهار و شام روز هاي اول و دوم " نون خورشتي " از دل وجگر يا " قليه فوتي " با نون " آبرويه " و " اول تنور" بر جمعي گرم و مهربان ...
نهار و شام روز سوم با غذاي " گيپابدجه " با ديزيي بر تنوري ...
با کله پاچه و سيراب و شيردون ، با نون " قلمبه اي " و " ميون تنور " برجمعي پُر نور ...
ملافه اي " شيد " مي کنند ، " تخته َبل بري " را در ميان آن استوار ميکنند ...
گوشتهاي باد خرده سه روز قبل را خرد ميکنند ، در سه قسمت مجزا ...
وخرد کردن استخونهاي قلم و دنده ها و " بند کردن " در پستوي خنک بهر " آشي و آبي " ...
روز چهارم شور پخت قرمه آغاز ميشود ، اين جشن پائيزي و اين دورانديشي از جنس تلاش ...
روز روز اجاق و ديگ و دود و کُنده و آتش و قرمه ي چند ...
ابتدا " دُمبه ها " و " پي ها " را خرد کرده شسته و تميز ، در " ديگچه اي " بر سر اجاق هيزمي برسه پايه آهني " بار " ميگذارند ...
تا روغني چند در آبکشي مسي ، " چِک چِک " کنان جمع شود ...
همزمان گوشت هاي " چربي دارو لا بلا " را خرد کرده در" ديگي " بزرگتر بر سر اجاق ، با " تَرَجومي" چند در حال جوشيدن وپخت ...
گوشت هاي قرمز ِ " حَب حَب " شده ، جدا در ظرفي شسته و آماده ، با گذشت زماني چند ، به ديگ دوم اضافه مي کنند ...
با شعله اي کم " پِل پِل " کنان مي پزد و نقشي بس زيبا و خاطره انگيز مي گيرد ...
وباز بخشش و دوستي و سُفره اي از صميميت دوباره ...
کاسه هايي " گِلي " و لعابدار يا چيني گل قرمز ، با ناني " چهار تا " در کف آن ...
با دو ملاقه " قرمه اي " روي آن ، بهر همسايه و دوستان ديگر و يا فرزنداني در غربت تنهايي ...
وصد البته ...
الباقي قرمه ها در " تَقَره اي " گِلي از لعابي " فيروزه اي " با " مُهر مومي " از روغن " ماسيده " قرمه ...
تقره هاي قرمه رزقي بود بر حيات و تلاش با " لِکّ و لِکّي " چند ، در زمستاني پر برف و سرد با زيستني سراسر شورو اميدو عشق ورزي ...
و قوت آبگوشتي و حليم و کاچي چند ، " پايه جان " ...
"برف و سرما باعث نگهداري قرمه مي شد بدون يخچال و فريز "
با ميهماني و فصل خاطره ها بر...
ضيافتي از نهار با " قليه ماشي " با پياله اي " قرمه " بهر پُلوي چند روزه ...
" آشي " با قاشقي " قرمه" زينت ميگرفت و جلوه اي بس " مُقوي " ...
يا " تاس کبابي " و " کالجوشي " و " اشکنه اي " وشايد " دَم پختکي " با پشتوانه اي از " قر مه اي " چند ...
و يا " کاچي " زُرَّک و ارزن و يا " شولي " با آرد قرمز ، با ملاقه اي " قرمه " از " تَقَره " نياز...
و شايد ضيافتي از شام بر " حليم جو يا گندم " ، " پوس وَتّه " و " آش ترشي " يا " گيپابدجه " و بَسّ و بقايي از قاشقي " قرمه "
بر سفره ي سراسر سادگي و سلامتي ...
بعد از گذشت فصل زمستان ، تقره هاي قرمه گاهي تا شصت روز بعد از بهار مي ماند و قوتي بود چند ...
واما ...
برف و کولاکي از پند ... بر گُدُار و پشت بامي از چند ...
« با اميدي دوباره بر باز سازي اين جشن پائيزي " اجدادي " و پِِل پِِلي بر سر اجاق و ديگ قرمه و ناني گرم بر تنوري گِلي »
...اي خاطره ساز ذهن من اي "برز" جاويدان ...
فرستنده : اکبر چهرزاد
پستها
0 : توضیحات:
ارسال یک نظر