ابيانه تلاقي اصالت و ماندگاري

روستاي ابيانه از اون دسته اماکن هست که باعث مي شه آدم يه مقداري احساس لاغري کنه! وقتي ماشين رو پارک مي کني و يه مسافت زيادي رو پياده مي ري و از مناظري که مي بيني لذت مي بري مثل ماسوله يا کندوان يا روستاي اورامان تخت استان کردستان.

ديدن خانه هاي ابيانه و اون رنگ منحصر بفردش هم احساس آجري و قرمزي رو به آدم مي ده! البته انواع برگه ها (برگه سيب، آلو، زرد آلو، هلو) انواع آلوچه و لواشک هم طعم ترشي رو به اين شهر مي ده مي شه گفت شهري قرمز با طعم ترش براي لاغري!

موقعيت:

روستاي ابيانه در 70 كيلومتري کاشان قرار دارد.

اين روستا به اعتبار آثار و بناهاي تاريخي متنوعش در زمره ي استثنايي ‏ترين مناطق ايران به شمار مي رود، که به طور کامل به ثبت ملي رسيده است. شكوه معماري بومي بناهاي قرمز رنگ اين روستا، در کنار مناطق دل انگيز و خوش آب و هوا جلوه اي زيبا به اين منطقه بخشيده است.

ويژگي كالبدي روستا:

خانه هاي روستا تماماً بر روي دامنه پرشيبي در شمال رودخانه "برزرود" بنا شده است به صورتي كه پشت بام مسطح خانه‏ هاي پايين دست، حياط خانه‏ هاي بالادست را به وجود آورده است و هيچ ديواري هم آن ها را محصور نمي‏سازد. در نتيجه، ابيانه در وهله ی اول روستايي چند طبقه به نظر مي‏آيد كه در بعضي موارد تا چهار طبقه ی  آن را مي‏ توان مشاهده كرد.

ابيانه داراي هفت رشته قنات است كه براي آبياري مزارع و باغات مورد استفاده قرار مي‏گيرد. گندم، جو، سيب‏ زميني و انواع ميوه به خصوص سيب، آلو، گلابي، زردآلو، بادام و گردو از محصولات ابيانه به شمار مي آيد.

ويژگي اجتماعي:

وجه تسميه ابيانه از واژه (( ويونا )) يا ((ويونه)) به معناي بيدستان گرفته شده كه در گفتار فارسي به صورت بيانه و ابيانه تحريف شده ولي در گويش محلي مردم شكل اوليه خود را حفظ كرده است.

ويژگي اقتصادي:

در سال هاي اخير قالي‏بافي در ابيانه رواج پيدا كرده و نزديك به 30 كارگاه قالي‏بافي در آنجا داير گرديده است. در گذشته گيوه ‏بافي از جمله مشاغل‏ پردرآمد زنان ابيانه بوده است كه امروزه تا حدي منسوخ گرديده است.

زبان:

مردم ابيانه به سبب كوهستاني بودن منطقه و دور بودن از مراكز پر جمعيت و راه هاي ارتباطي، قرن ها در انزوا زيسته و در نتيجه بسياري از آداب و رسوم قومي و سنتي و از جمله زبان و لهجه ی قديم خود را حفظ كرده ‏اند. زبان مردم ابيانه فارسي پهلوي با لهجه ي خاص ابيانه ‏اي است كه با لهجه‏ هاي متداول در جاهاي ديگر تفاوت اساسي دارد.

پوشش:

پوشش زنان و مردان روستاي ابيانه از ويژگي خاصي بر خوردار است. پوشش زنان شامل چار قد، پيراهن گشاد با يقه آرايش شده و شليطه اي پرچين بوده كه داراي رنگ هاي روشن و گل بوته هاي رنگين و درشتي است كه از آسمان شفاف وزيبايي هاي محلي الهام گرفته شده است. لباس سنتي آن ها براي مردان نيز شلوار گشاد و درازي از پارچه ی سياه است که در حفظ آن تاکيد دارند و هنوز هم در ميان آن ها رواج دارد.

عناصر تاريخي:

قديمي ‏ترين اثر تاريخي ابيانه آتشكده‏اي است كه مانند ديگر بناهاي ده در سراشيبي قرار گرفته است. آتشكده ابيانه را نمونه ‏اي ازمعابد زردشتي دانسته‏اند كه در مناطق كوهستاني ساخته ‏شد است. مهم‏ترين بنا و اثر تاريخي اين روستا مسجد جامع است که قديم‏ترين اثر تاريخي اين مسجد، منبر چوبي منبت‏كاري شده اي است كه در سال 466 هجري قمري ساخته شده است.

روستاي ابيانه داراي دو زيارتگاه است: يكي مرقد شاهزاده عيسي و شاهزاده يحيي در جنوب روستا و زيارتگاه ديگر ابيانه قدمگاه ناميده مي‏شود. از جمله ديگر اماکن تاريخي ابيانه مي‏توان از خانه غلام نادرشاه و خانه نايب حسين كاشي نام برد.

 
جاذبه گردشگري:

در پيرامون و داخل روستا جاذبه هاي فراواني براي گردشگران داخلي و خارجي وجود دارد. از اين ميان مي توان  به مزرعه تار در، غار پري هل، مزرعه گهه بالا و قلعه شكاكي در پيرامون روستا و چشمه ها و باغات و عناصر و بناهاي تاريخي و چشم اندازهاي زيباي روستا اشاره كرد.

ابيانه در نگاه كلي:

ابيانه روستاي تاريخي ايران به دليل معماري جالب توجه و مناظر و چشم اندازهاي زيبا و قدمت تاريخي  داراي ويژگي هاي منحصر به فردي است که آن را از ديگر روستاهاي تاريخي ايران متمايز کرده است.

ابيانه روستايي است با معماري زيبا، با آداب و رسوم، زبان و فرم پوشش (لباس) خاص خود که با زندگي مردم پيوندي عميق و ناگسستني دارد. که تاريخ تمدن آن احتمالا با تاريخ تمدن شش هزار ساله (سيلک) همزمان است و مردماني که هنوز اصالت و آداب و رسوم حتي پوشش خود را عوض نکرده و با فرهنگي اصيل و غني برگرفته از فرهنگ باستاني ايران زمين مي زيند که نمايانگر فرهنگ غني و ماندگار مردم ابيانه است. مردم ابيانه هنوز آداب و رسوم و فرهنگ معنوي خود را فراموش نکرده اند و سنت ها را محترم و پاس مي دارند. اکثرا با ورود به ابيانه چه زن و چه مرد از لباس هاي محلي خود استفاده مي کنند و اين فرهنگ پوشش در بچه ها نيز کاملا رعايت مي شود.

درب منازل سنتي ابيانه (هر دو لنگه در) به دو کوبه آهني زنانه و مردانه مزين است. کوبه سمت راست لنگه به شکل چکشي و براي دق الباب مردان و کوبه لنگ چپ به شکل حلقوي براي دق الباب خانم ها تعبيه شده است .

منبع : وب سایت هنر مسیحیان